Máy phát điện xoay chiều một pha được nhiều hộ gia đình sử dụng để cung cấp điện cho thiết bị trong nhà. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng có thể xảy ra sự cố cháy dây quấn roto, buộc phải sửa chữa. Và nếu bạn muốn tự sửa máy tại nhà thì dưới đây là hướng dẫn cách quấn máy phát điện 1 pha chi tiết.

Xác định cách quấn máy phát điện 1 pha qua thông tin của nhà sản xuất

Dựa vào thông số được cung cấp trên thân máy hoặc trong tờ hướng dẫn sử dụng, bạn hãy liệt kê các thông tin như sau:

• Công suất P của máy 
• Tốc độ n, từ đó suy ra số đôi cực từ của rotor 2p
• Hiệu điện thế (điện áp) U
• Dòng điện I
• Kiểu đấu tương ứng với U nguồn
• Tần số f
• Cấp cách điện
• Hiệu suất và hệ số công suất của máy

Từ những thông tin này, để tính toán ra các thông tin của:

• Số rãnh q
• Số đôi cực, bước cực
• Số vòng dây, bước quấn dây Y
• Đường kính dây quấn
• Kiểu quấn: dây quấn đồng tâm hay dây quấn đồng khuôn
• Sơ đồ dây quấn

Cách quấn dây máy phát điện 1 pha

Cách quấn máy theo kiểu dây quấn đồng tâm

Có 3 kiểu quấn đồng tâm: Quấn đồng tâm 1 mặt phẳng, quấn đồng tâm 2 mặt phẳng và quấn đồng tâm 3 mặt phẳng

• Dây quấn đồng tâm 1 mặt phẳng là kiểu quấn dây các vòng dây trong một bối có kích thước nhỏ dần. Các vòng dây trong cùng 1 bối được đặt cùng tâm với nhau. Hai bối liên tiếp trong cùng 1 tổ sẽ có bước quấn cách nhau 2 rãnh. 
• Nếu quấn dây đồng tâm 2 mặt phẳng, bạn cần đảm bảo các cạnh bối dây liên kết với nhau theo cùng 1 chiều để tạo thành tổ bối, số tổ bối sẽ bằng với số đôi cực từ (2p).
• Trong trường hợp quấn dây đồng tâm 3 mặt phẳng, các cạnh bối dây trong cùng bước cực được chia làm 2 phần. Một liên kết với các cạnh nằm trong các cực từ kế bên phải, một liên kết với cạnh kế bên trái. Lúc này số tổ bối sẽ bằng số cực từ (p).

Cách quấn máy theo kiểu dây quấn đồng khuôn

Chúng ta cũng có 3 kiểu quấn đồng khuôn.

• Dây quấn đồng khuôn là kiểu quấn mà các bối dây trong 1 tổ có chung kích thước khuôn. Cách quấn này còn được gọi là quấn dây xếp. Khi quấn theo khuôn phải đảm bảo các cạnh của 2 bối dây liên tiếp trong tổ đặt cách nhau 1 rãnh theo cùng chiều sơ đồ (cùng tiến hoặc cùng lùi). 
• Dây quấn móc xích là kiểu quấn các cạnh bối dây trong một bước cực đặt xen kẽ, liên kết các cạnh liền kề bên trái và bên phải trong cùng bước cực đó để kết thành 2 tổ bối. Ở kiểu quấn này, số tổ bối bằng số cực.
• Kiểu dây quấn xếp kép có 2 cạnh của 2 bối dây khác nhau trong cùng 1 rãnh. Để liên kết, cạnh trên của bước cực này sẽ liên kết với cạnh dưới của bước cực liền kề. Số bối của kiểu xếp kép cũng bằng số cực từ của nam châm.

Kiểm tra sau khi quấn dây

Trước khi thử điện, bạn cần kiểm tra kĩ một số vấn đề có thể phát sinh như sau:

• Cuộn dây bị nứt, hở hoặc chạm mát
• Lớp dây của cuộn trên và cuộn dưới trong trong cùng rãnh hoặc 2 cuộn kế nhau có bị chập mạch hay không
• Nối sai trình tự các sợi dây. 

Khi đã kiểm tra tất cả các vấn đề trên và thấy an toàn, bạn có thể chạy thử máy phát điện.

Trong bài trên, chúng tôi đã hướng dẫn cách để bạn có thể tự quấn dây máy phát điện 1 pha khi máy bị hỏng hóc. Tuy nhiên so với các thao tác khác, quấn lại dây rotor đòi hỏi kĩ thuật và tay nghề của người sửa chữa chuyên nghiệp

Nguồn: mayphatnhapkhau.vn