Hỏi: Nhà tôi có một mảnh đất 3080 mét vuông nhà tôi bố mẹ sinh được 2 anh em, tôi là út bây giờ tôi lấy vợ muốn ra ở riêng, tôi bảo bố tôi cắt đất cho ra ở riêng và bố tôi nhất chí nhưng sổ đỏ anh trai tôi lại cầm và không muốn chia đất cho tôi, tôi muốn hỏi luật sư rằng bây giờ bố tôi không cần sổ đỏ có chia đất cho tôi được không và có làm được sổ đỏ cho tôi được không.
Tư vấn luật đất đai dựa theo căn cứ pháp lý:
– Luật đất đai 2013
– Luật cư trú 2006
– Bộ Luật Dân sự 2015
– Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai
Luật sư tư vấn:
Chúng tôi thấy rằng bạn đang thắc mắc về vấn đề pháp lý liên quan đến tranh chấp về đất đai.
Theo Khoản 1 Điều 25 Luật cư trú năm 2006 sửa đổi bổ xung năm 2013 quy định:
Điều 25. Sổ hộ khẩu cấp cho hộ gia đình
1. Sổ hộ khẩu được cấp cho từng hộ gia đình. Mỗi hộ gia đình cử một người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ làm chủ hộ để thực hiện và hướng dẫn các thành viên trong hộ thực hiện quy định về đăng ký, quản lý cư trú. Trường hợp không có người từ đủ mười tám tuổi trở lên hoặc có người từ đủ 18 tuổi trở lên nhưng bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự thì được cử một người trong hộ làm chủ hộ.
…
Những người ở chung một chỗ ở hợp pháp và có quan hệ gia đình là ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng, con và anh, chị, em ruột, cháu ruột thì có thể được cấp chung một sổ hộ khẩu.
Vậy quỹ đất 3080 mét vuông của nhà bạn sẽ có người đứng tên. Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn chưa nói rõ ràng là sổ đỏ của bạn là loại sổ đỏ gì, ghi tên những ai trong gia đình, chủ hộ đứng tên trong sổ đỏ là bố bạn hay anh trai bạn.
TH1: Nếu mảnh đất đứng tên bố bạn
Bạn phải xác định rằng sổ đỏ (hay giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) chỉ là căn cứ để xác nhận quyền sử dụng đất của cá nhân, tổ chức; người đứng tên trên sổ đỏ có quyền sở hữu bao gồm các quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không phải là tài sản, không phải là tiền, cũng như không phải là giấy tờ có giá, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ là văn bản chứa đựng Quyền sử dụng đất. (căn cứ tại Điều 105 và 115 Bộ Luật dân sự 2015)
Do đó, hành vi chiếm giữ sổ đỏ của người khác không đủ yếu tố để cấu thành tội phạm theo quy định của Bộ luật hình sự. Trường hợp chiếm giữ không chịu trả thì bạn có thể yêu cầu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp lại giấy chứng nhận với lý do bị mất theo quy định tại Điều 77 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, cụ thể:
Điều 77: Cấp lại Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng do bị mất
1. Hộ gia đình và cá nhân, cộng đồng dân cư phải khai báo với UBND cấp xã nơi có đất về việc bị mất GCN, UBND cấp xã có trách nhiệm niêm yết thông báo mất GCN tại trụ sở UBND cấp xã, trừ trường hợp mất giấy do thiên tai, hỏa hoạn.
2.Sau 30 ngày, kể từ ngày niêm yết thông báo mất GCN tại trụ sở UBND cấp xã đối với trường hợp của hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư hoặc kể từ ngày đăng tin lần đầu trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương đối với trường hợp của tổ chức trong nước, cơ sở tôn giáo, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người bị mất GCN nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị cấp lại GCN.
3.Văn phòng ĐKĐĐ có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ; trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất đối với trường hợp chưa có bản đồ địa chính và chưa trích đo địa chính thửa đất; lập hồ sơ trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại Điều 37 của Nghị định này ký quyết định hủy GCN bị mất, đồng thời ký cấp lại GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
…
Nếu đây là đất đứng tên bố bạn thì anh bạn không thể cố chấp giữ tài sản không phải của mình được, trong trường hợp này thì nếu thỏa thuận với anh của bạn để lấy lại giấy tờ đất không được thì bạn có thể tới sở tài nguyên môi trường tỉnh để làm đơn đề nghị cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định trên.
Sau khi đòi lại được sổ đỏ, bố bạn có thể chia đất cho bạn bình thường theo thủ tục tách thửa theo khoản 2 Điều 64 Nghị định 43/2014/NĐ-CP:
Điều 64. Hợp đồng, văn bản giao dịch về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất
Hợp đồng, văn bản giao dịch về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của nhóm người sử dụng đất, nhóm chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phải được tất cả các thành viên trong nhóm ký tên hoặc người có văn bản ủy quyền theo quy định của pháp luật về dân sự, trừ trường hợp các chủ sở hữu căn hộ cùng sử dụng chung thửa đất trong nhà chung cư.
TH2: Nếu giấy tờ đứng tên chủ hộ là anh bạn thì anh bạn hoàn toàn có toàn quyền với tài sản, ở đây là mảnh đất. Căn cứ theo điều 168 Luật Đất đai:
Điều 168 Thời điểm được thực hiện các quyền của người sử dụng đất
Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất khi có Giấy chứng nhận. Đối với trường hợp chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp thì người sử dụng đất được thực hiện quyền sau khi có quyết định giao đất, cho thuê đất; trường hợp nhận thừa kế quyền sử dụng đất thì người sử dụng đất được thực hiện quyền khi có Giấy chứng nhận hoặc đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Trong trường hợp này, anh bạn có toàn quyền với việc sử dụng mảnh đất này, bạn hay bố bạn không có quyền quyết định phân chia, chuyển nhượng gì với mảnh đất này
Nguồn: luatvietphong.com